Czy opłaca się przekształcić spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu we własność?

Dwa podobne do siebie mieszkania mieszczące się w tym samym bloku może różnić stan prawny. Mowa tutaj o tym, że jedno z nich może być przedmiotem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, natomiast drugie może być odrębnym własnościowym lokalem. Zdarza się tak, że opłacalne jest przekształcenie prawa spółdzielczego we własność. Czym się różnią te dwa stany prawne i kiedy warto zainteresować się ich przekształceniem?

Czym się różni spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu od własności?

Spółdzielcze prawo własnościowe do lokalu umożliwia korzystanie z mieszkania, ale nie daje prawa własności lokalu. W praktyce oznacza to, że właścicielem takiego budynku pozostaje spółdzielnia mieszkaniowa. W lokalu można mieszkać lub go wynająć, a także sprzedać. Jednak w przypadku korzystania z niego w inny sposób, na przykład otworzenia w nim działalności, niezbędna będzie zgoda spółdzielni. Odrębna własność natomiast jest prawem do własności, które powstaje z chwilą wpisu do księgi wieczystej. W takiej sytuacji właścicielowi przysługuje prawo do własności lokalu i współwłasności części wspólnych budynku, a także gruntu, na którym stoi.

Czy warto przekształcić spółdzielcze własnościowe prawo we własność?

Chcąc przekształcić spółdzielcze własnościowe prawo we własność, należy złożyć stosowny wniosek do spółdzielni. Jest to dokument, w którym zawarta zostaje prośba o sporządzenie umowy, która będzie stanowić o przekształceniu stanu prawnego we własność. Niezbędna będzie wizyta w kancelarii notarialnej, gdzie czynność związaną z obrotem nieruchomości opłaca wnioskodawca. Na przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu we własność warto zdecydować się przede wszystkim w sytuacji, w której planów dotyczących przeznaczenia mieszkalnego na inne cele. Dodatkowo warto zwrócić uwagę na aspekt podatkowy. Jeśli nieruchomość ma być przeznaczona na wynajem, to spółdzielcze prawo do lokalu amortyzuje je stawką 2,5% w skali roku, natomiast w przypadku odrębnej własności taka stawka może być podwyższona nawet do 10%. Warto również zwrócić uwagę na to, że w przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu spółdzielnia może ustanowić na nieruchomość hipotekę lub służebność, natomiast jej wierzyciel może ustanowić na spółdzielni hipotekę przymusową, a nawet wszcząć egzekucję nieruchomości.

Co jeszcze warto wziąć pod uwagę?

Kolejną różnicą między tymi dwoma stanami prawnymi jest sposób zarządzania nieruchomością. W przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, zarząd nad budynkiem sprawuje spółdzielnia mieszkaniowa, co oznacza, że decyzje dotyczące remontów, modernizacji czy innych inwestycji podejmowane są przez organy spółdzielni. W przypadku odrębnej własności, to właściciele lokali tworzą wspólnotę mieszkaniową, która samodzielnie podejmuje decyzje dotyczące zarządzania nieruchomością. Oznacza to, że w drugim przypadku właściciele mają większy wpływ na sposób zarządzania nieruchomością.

Istotnym elementem jest również kwestia kosztów utrzymania lokalu. W przypadku spółdzielczego prawa do lokalu, opłaty na rzecz spółdzielni obejmują koszty eksploatacji, fundusz remontowy oraz inne opłaty związane z zarządzaniem nieruchomością. W przypadku odrębnej własności, właściciele płacą na rzecz wspólnoty mieszkaniowej, a wysokość tych opłat zależy od uchwał podjętych przez wspólnotę.

Nie bez znaczenia są także kwestie związane z kredytowaniem nieruchomości. Banki często preferują udzielanie kredytów hipotecznych na lokale będące odrębną własnością, ponieważ stanowią one pewniejsze zabezpieczenie dla kredytodawcy. W przypadku spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, uzyskanie kredytu może być trudniejsze i wymagać dodatkowych formalności. Nie jest to niemożliwe, aczkolwiek przy niskiej zdolności kredytowej z pewnością nie pozostanie bez znaczenia.

Podsumowując, decyzja o przekształceniu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu we własność powinna być dobrze przemyślana i uwzględniać wszystkie powyższe aspekty. Każda sytuacja jest inna i wymaga indywidualnego podejścia, dlatego warto skonsultować się z prawnikiem lub doradcą nieruchomości, aby podjąć najlepszą decyzję.